Enkele jaren geleden stelde de Europese Unie de Digitale Agenda vast. Daarin staat dat alle Europeanen in 2020 moeten beschikken een internettoegang van minimaal 30Mbps. In datzelfde jaar moet de helft van de Europese huishoudens zelfs een abonnement van 100Mbps kunnen afsluiten. In Nederland zijn nog steeds 300.000 woningen en bedrijven verstoken van snel internet.

In veel gemeenten wordt in rap tempo glasvezelnetwerken uitgerold. Grote marktspelers als Ziggo en KPN investeren koortsachtig om marktpositie te krijgen door hele woonwijken op snel internet aan te sluiten. Een goede businesscase, omdat woonwijken in Nederland vaak compact zijn met veel potentiële aansluitingen per vierkante kilometer. Op die manier is het niet moeilijk om de investering binnen redelijke tijd terug te verdienen.

De businesscase is een stuk moeilijker als het gaat om woningen in het buitengebied of op bedrijventerreinen. Hier liggen de adressen verder uit elkaar en moeten er meer meters gegraven worden voor één enkele aansluiting. Ook zie je dat op die bedrijventerreinen de grotere bedrijven, of bedrijven voor wie een snelle internetverbinding essentieel is, al voor eigen rekening een dure glasvezelverbinding hebben laten aanleggen.
Vanwege bovenstaande zijn er nog altijd zeer veel bedrijventerreinen in Nederland waar geen glasvezelnetwerk ligt, waardoor bedrijven veelal zijn aangewezen op bijvoorbeeld aDSL of vDSL verbindingen. Deze verbindingen, over het kopernetwerk dat al vaak decennia terug in de grond is gelegd, zijn veelal traag en van slechte kwaliteit. Maar om nou even € 10.000,00 neer te leggen om een glasvezel te laten graven naar je bedrijf en vervolgens minimaal € 500,00 per maand te betalen voor het abonnement, gaat veel ondernemers gewoon te ver. Helaas is het gevolg wel dat men moet blijven werken met trage, soms haperende, verbindingen. Hierdoor zijn mogelijkheden als volledig in de Cloud werken of andere digitale kansen buiten het bereik van deze bedrijven.

Collectieve aanleg van een glasvezelnetwerk.

Wanneer grote marktpartijen zeker zouden weten dat, wanneer zij een glasvezelnetwerk op een bedrijventerrein zouden aanleggen, minimaal een bepaald percentage van de bedrijven een abonnement zou nemen, zouden ze dit netwerk direct aanleggen. De truc voor dit soort terreinen is collectiviteit. Als genoeg bedrijven zich toeleggen op een glasvezel internetabonnement, is de investering opeens binnen handbereik en worden de maandelijkse abonnementskosten ook reëler.

Noodzakelijk is dan wel een bepaalde organisatiegraad van de ondernemers op het bedrijventerrein. Denk hier aan een actieve ondernemersvereniging, een parkmanagement organisatie etc. Vanuit deze organisatie kan men dan intentieverklaringen gaan verzamelen bij de verschillende bedrijven. Toegegeven, dit is een flink karwei waar niet iedereen naar uitkijkt, maar de beloning is evident.

De truc voor dit soort terreinen is collectiviteit.

Wanneer er genoeg intentieverklaringen zijn kunnen vervolgens twee wegen bewandeld worden:

1 – Overdragen aan een commerciële partij

Er zullen zeker commerciële glasvezelaanbieders zijn die, met de intentieverklaringen in handen, nu opeens wel willen gaan investeren. Het voordeel hiervan is dat hier het werk gedaan wordt door deze partij en geen verdere inspanning meer vraagt van de ondernemers die dit vaak vrijwillig naast hun eigen bedrijf doen. Nadeel is wel dat het hele terrein, qua internetverbinding, vast zit aan die ene commerciële aanbieder. Je hebt dus geen invloed op hun exacte aanbod en kwaliteit en je kan ook niet overstappen op een andere aanbieder van glasvezel.

2 – Het zelf aanleggen van een open glasvezelnetwerk

Een alternatief kan ook zijn dat, met de intentieverklaringen in handen, de ondernemers zelf een glasvezelnetwerk op hun terrein gaan aanleggen. Er wordt dan een aannemer ingeschakeld die het netwerk gaat aanleggen over het hele terrein of alleen naar de bedrijven die interesse hebben getoond. De financiering van deze aanleg zal wel bij de ondernemers zelf vandaan moeten komen. Dit kan door een lening aan te gaan bij een bank of andere financier, door geld te gebruiken uit de kas van de vereniging, door de ondernemers zelf de aanleg te laten betalen doordat ieder zijn deel bijdraagt of een mix van deze opties.

Natuurlijk moet vooraf een ontwerp worden gemaakt voor het netwerk, moet een financieel sluitende businesscase worden gemaakt, moeten de juiste vergunningen worden aangevraagd, bodemonderzoek worden gedaan en moet toezicht gehouden worden op de aanleg zelf. En er moet een vereniging of stichting opgezet worden dit straks eigenaar is van het glasvezelnetwerk. Dit alles is zo specialistisch werk dat het zeker aan te raden is hier een bedrijf voor in te schakelen die hier ervaring mee heeft. Deze bedrijven bestaan en doen dit regelmatig.

Het klinkt als een hoop werk met veel haken en ogen. En dat is ook zo, maar de voordelen zijn duidelijk. Omdat het netwerk straks eigendom is van de stichting of vereniging (lees: van de ondernemers), is het een open netwerk. Dit betekent dat er meerdere aanbieders van internet op kunnen leveren. Sowieso creëer je hiermee de mogelijkheid van concurrentie op je netwerk, wat weer resulteert in vrijheid, betere prijzen en dienstverlening voor de ondernemers. Bovendien geldt dat deze aanbieders de stichting moeten betalen voor het leveren over hun netwerk. Hierdoor kan de afgesloten financiering worden terugverdiend en het netwerk worden onderhouden. Na het aflossen van deze financiering zal de vereniging of stichting zelfs winst gaan maken. Deze winst kan vervolgens ingezet worden om het netwerk te upgraden in de toekomst en om de maandelijkse abonnementskosten te verlagen. Het geld komt dus weer ten goede aan de afnemers, oftewel de ondernemers.

Dit betekent dat er meerdere internetaanbieders kunnen leveren

De rol van de gemeente

Ook de gemeente, waarbinnen het bedrijventerrein ligt, zal zijn rol moeten nemen. Sowieso vanuit haar publiekrechtelijke taak zal de gemeente betrokken moeten worden om de juiste omgevingsvergunningen af te geven voor de aanleg. Maar de gemeente kan meer doen, afhankelijk van hoeveel belang zij hecht aan haar ondernemers en de concurrentiepositie van het bedrijventerrein. Dit laatste verbetert namelijk sterk als er een glasvezelnetwerk ligt.

Zo kan een gemeente de ondernemers ondersteunen door mee te denken, actief mee te werken, grond beschikbaar te stellen voor een zogenaamde schakelkast of door procesgeld beschikbaar te stellen. Een gemeente mag haar publieke geld niet inzetten voor de aanleg van glasvezel vanwege de mededingingswet, maar mag bijvoorbeeld wel sponsoren om een organisatie in de hand te nemen die het hele proces kan begeleiden.

Dus er ligt nu glasvezel op mijn bedrijventerrein….. en nu?

Wanneer gekozen wordt voor een open netwerk en bovenstaande stappen goed zijn doorlopen bent u er nog niet. Er liggen namelijk alleen maar kabels in de grond die naar een centraal punt lopen. Er gaat nog geen data door het glas.

Het fysieke glasvezelnetwerk wordt in de internetwereld ‘laag 1’ genoemd: De eerste laag die nodig is om een internetverbinding te krijgen. De aanbieder die daadwerkelijk de internetverbinding, televisieverbinding of wat voor dienst dan ook levert, noemt men ‘laag 3’. Dit kan op uw open netwerk elke denkbare partij zijn en iedereen kan zijn eigen ‘laag 3’ partij in de hand nemen. Echter is het nog wel nodig om ‘licht’ door te glasvezels te laten schijnen. Oftewel, er moet een partij zijn die uw glasvezelnetwerk aansluit op de rest van de wereld en zorgt dat die aansluiting in stand blijft.

Dit noemt men een ‘laag 2’ partij. Het is zaak om een goede ‘laag 2’ partij in de hand te nemen die er zorg voor draagt dat uw glasvezelnetwerk altijd goed belicht blijft en contact houdt met ‘laag 3’ partijen die graag op het netwerk willen leveren. Het bedrijf dat u in de hand genomen hebt om het proces te begeleiden kan u in contact brengen met goede ‘laag 2’ aanbieders.